گروه بین الملل - رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا و رهبر کره شمالی پشت درهای بسته در سه مرحله دیدار و گفتگو کردند و در نهایت اسنادی را امضا کردند.
زهره نوروزپور: بالاخره انتظارها به سر آمد. کیم جونگ اون پرچم سفید را تا نیمه بالا برد و در سنگاپور دشمن قسم خورده خود را پشت درهای بسته ملاقات کرد. هفت دهه خصومت و دشمنی در پشت درهای بسته به گفتگویی به ظاهر صلح آمیز ختم شد، البته صلحی که هنوز در ابهام است. با این حال این دو کشور ساعاتی پیش اسناد مشترک را امضا کردند، رئیس جمهوری آمریکا در جریان امضای این سند گفت که کار برای اجرای مفاد این سند به زودی آغاز خواهد شد. وی ادامه داد بسیار مفتخر است که بعد از مذاکرات موفقیت آمیز سندی را به طور مشترک امضا کنند.
کیم جونگ اون نیز گفت بسیار خوشحال است که سندی تارخی را امضا می کند. او از رئیس جمهور امریکا به خاطر برگزاری این نشست تشکر کرد.
اگر چه متن این سند هنوز منتشر نشده است اما ترامپ گفت از این پس روابط دو کشور بسیار متفاوت تر از گذشته خواهد بود. او رهبر کره شمالی را «کیم» نامید و از او تشکر کرد و بار دیگر گفت که این مذاکرات از هر آنچه دیگران پیش بینی می کردند بهتر بوده است.
کارشناسان مذاکرات را چگونه پیش بینی کردند؟
کیم جونگ اون رهبر کره شمالی که از سال 2012 با مرگ پدرش کیم سونگ ایل سکان قدرت این جزیره کوچک را به دست گرفت با اهداف هسته ای و آزمایشات موشکی خود به تهدیدی جدی علیه همسایه جنوبی خود تبدیل شده بود، همسایه ای که به زعم شمالی ها غرب زده هستند! تا حدی که رئیس جمهور کره جنوبی در واکنش به این دیدار به خبرنگاران گفت که دیشب نخوابیده است!
ماجرا از آنجا آغاز شد که کیم جونگ اون رهبر کره شمالی پای خود را از خط مرزی شمالی برداشت و در حالی که به رئیس جمهور کره جنوبی دست می داد وارد مرز جنوبی شد. در این باره دیاکو حسینی کارشناس ارشد مسائل استراتژیک در روز 8 اردبیهشت سال جاری پس از دیدار رهبران دو کره برای خبرآنلاین تحلیل کرد: « به نظر می رسد دو کشور توافق کردند تا پایان سال جاری میلادی، توافق صلح را که در عمل با عبور از آتش بس، به جنگ معروف کره در 1953 پایان می دهد، امضا کنند. این قدم بزرگی برای نشان دادن اراده دو کشور در خاتمه دادن به بیش از هفت دهه دشمنی است اما هنوز معلوم نیست که در واقعیت چقدر این وعده ها محقق شوند. قبل از این هم دو کره، تا سرحد پایان دادن به خصومت ها و ابراز همین میزان از امیدواری پیش رفته بودند.
آخرین بار در سال 2007 بود که رهبران دو کره توافق کردند که به سوی صلح قدم بردارند اما یک سال بعد با ازسرگیری آزمایش های هسته ای کره شمالی، همه آن آروزها بر باد رفت. اگر این بار دو کره در محقق کردن این وعده ها موفق شوند، باید منتظر تغییرات مهمی در شرق آسیا باشیم. توافق دو کره می تواند بدون در نظر گرفتن احتمال توافق بین امریکا و کره شمالی اتفاق بیفتد اما در همان صورت هم تاثیرات بزرگی در سراسر منطقه خواهد گذاشت. حتی اگر پیونگ یانگ و واشنگتن نتوانند به توافقی برسند، کره شمالی می تواند به توافق و تضمین های متقابلی با کره جنوبی دست پیدا کند. در این صورت می تواند به کره جنوبی تضمین بدهد که هدف حملات احتمالی کره شمالی در جنگ با امریکا نخواهد بود و در مقابل، از کره جنوبی اطمینان بگیرد که خاک آن کشور برای حمله آمریکا به کره شمالی مورد استفاده قرار نخواهد گرفت. با چنین توافقی، توپ در زمین کره جنوبی خواهد بود چون باید تصمیم بگیرد که حضور نظامی آمریکا در خاک خود را کاهش داده و مشروط کند. تردید دارم که کره جنوبی قادر به نشان دادن این حد از استقلال از ایالات متحده در اتخاذ تصمیم های استراتژیک باشد. اگر کره جنوبی به تبعیت از آمریکا نتواند در برابر سرباز زدن واشنگتن از انجام این درخواست ها، مقاومت کند، کره شمالی به لحاظ دیپلماتیک در نشان دادن این موضوع موفق خواهد شد که این آمریکا و کره جنوبی بودند که حاضر به پذیرش طرح صلح و غیراتمی شدن شبه جزیره نشده اند.»
همین طور اکبر قاسمی سفیر پیشین کشورمان در اوکراین قبل از دیدار ترامپ و اون در تحلیل خود گفت:
«موضوع تضمین توافق و نتایج اجلاس سنگاپور که در آخرین اظهارات جدید پمپئو با طرح تصویب کنگره به عنوان معاهده مطرح شده، هنوز از ابعاد مبهمی برخوردار است و به علت گنگ بودن فرایند اجماع دو حزب و فقدان انسجام با قواعد تقینی آمریکا، بیشتر به عنوان یک نگرش فردی و خوش بینانه پمپئو قابل ارزیابی است.
نتیجه تمامی اقدامات امریکا در خوش بینانه ترین وضع، نیل به یک توافق با جدول زمانی چند مرحله ای بوده که اراده طرفین در امتیازات به دست آمده و تعهدات طرفینی باید در ترجمان عملی، مورد راستایی آزمایی قرار گیرد.»
اما در این دیدار چه گذشت؟
دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در یک توئیت خلاصه و مفید، درباره مذاکره با رهبر کره شمالی خطاب به مخالفان سرسخت این دیدار، نوشت: «کینه‌توزان و بازنده‌ها می‌گویند این واقعیت که من [با رهبر کره‌شمالی] دیداری خواهم داشت، شکستی برای ایالات متحده است.
وی ادامه داد: ما گروگان‌هایمان را پس گرفتیم، آزمایش‌ها، پژوهش و شلیک‌های موشک متوقف شده‌اند و این اساتید که از ابتدا اقدامات مرا اشتباه قلمداد می‌کردند، حرف دیگری برای گفتن ندارند!
همچنین ترامپ درباره دیدار خود ساعاتی پیش اینگونه توئیت زد: «ملاقات‌ها میان هیأت‌ها و نمایندگان به سرعت و به خوبی پیش می‌رود... اما در نهایت مهم این نیست. همگی ما به زودی متوجه خواهیم شد که آیا یک توافق که بر خلاف توافق‌های گذشته، واقعی باشد، قابل تحقق است یا خیر.»
مایک پامپئو، وزیر امور خارجه آمریکا هم تصویر از خودش را در سنگاپور در صفحه توئیترش منتشر کرد و نوشت: برای امروز آماده هستیم.
رئیس جمهوری آمریکا پس از دیدار با رهبر کره شمالی در میان خبرنگاران گفت: «به زودی سندی را با کیم جونگ اون امضا خواهد کرد. ترامپ اظهار کرد، گفتگوهایش با رهبر کره شمالی بهتر از آنچه می شد تصور کرد پیش رفته است.»
در این باره ایسنا به نقل از ایندیپندنت گزارش داده است: در جریان مذاکرات دو بار از رهبر کره شمالی پرسیده شده «آیا اقدام به خلع سلاح خواهید کرد؟» که او پاسخی نداده است. یک بار هم این پرسش از او شده که «آقای کیم، آیا سلاح های هسته ای را کنار خواهید گذاشت؟» که البته رهبر کره شمالی ظاهرا مطرح شدن این سوال را هم به خود نیاورده است.
همچنین سی ان ان گزارش داد رهبر کره شمالی قبل از آغاز نشست خود با ترامپ به رئیس جمهوری آمریکا گفته است: بسیاری از افراد در جهان این رویداد را به عنوان بخشی از یک فیلم فانتزی یا علمی تخیی تلقی خواهند کرد.
رئیس جمهوری کره جنوبی با بیان این که شب گذشته خوابش نبرده است نسبت به موفقیت آمیز بودن نشست رهبران واشنگتن و پیونگ یانگ ابراز امیدواری کرد. وی در ادامه گفت که فکر می کنم توجه تمامی مردم ما اکنون به سمت سنگاپور معطوف شده است. او تصریح کرد با این حال موفقیت این نشست تنها آغاز یک فرانید طولانی در راستای خلع سلاح کره شمالی و ایجاد صلح پایدار در شبه جزیره کره خواهد بود. ما بر تمامی انواع تردید ها و گمانه زنی ها درباره این نشست غلبه کردیم.
ملاقات ترامپ و اون 41 دقیقه به طول انجامید و پس از آن میاک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، جان کلی، رئیس دفتر کاخ سفید و جان بولتون، مشاور امنیت ملی از طرف واشنگتن و مشاوران ارشد رهبر کره شمالی از طرف پیونگ یانگ به نشست ملحق شدند. ترامپ پس از پیوستن این مقامات به اون گفت: با همکاری با یکدیگر مراقب همه چیز خواهیم بود. رهبر کره شمالی هم اظهار کرد چالش هایی در پیش رو وجود دارد اما با ترامپ همکاری خواهد کرد.
دراین باره رویترز گزارش داد: دو طرف پس از این دیدار محرمانه وارد نشست به همراه هیات دیپلماتیک خود شدند.
پس از واکنش رئیس جمهور کره جنوبی وزارت خارجه چین نیز اعلا کرد: «پکن امیدوار است که کیم جونگ اون رهبر کره شمالی و دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا مذاکرات سازنده و مثبتی داشته باشند.»
سخنگوی وزارت خارجه چین در ادامه گفت: «نگاه دنیا به مذاکرات دوخته شده است و چین امیدوار است مذاکرات بخوبی و با آرامش به پیش برود و دستاوردهای خوبی در خلع سلاح هسته ای شبه جزیره کره و حل سیاسی بحران داشته باشد.»
در همین حال که دنیا اخبار این دیدار مهم را مخابره می کند، اهالی کره شمالی پس از هفت دهه خفقان خبری امروز اخبار دیدار رهبرشان با رئیس جمهوری ایالات متحده را به صورت کامل در یک روزنامه مشاهده کردند. روزنامه رسمی رودونگ سینمون کره شمالی دوشنبه به طور مفصل به این دیدارها و مذاکرات پرداخت.
روزنامه رسمی "رودونگ سینمون" کره شمالی روز دوشنبه ساعاتی بعد از آنکه رهبر این کشور تور بازدید از مکان‌های تفریحی و دیدنی سنگاپور را به اتمام رساند در اقدامی بی‌سابقه این بازدید را با سرعتی بالا پوشش خبری داده و صفحه اول خود را مملو از عکس‌های بازدید رهبر کره شمالی کرده است اما در همین حال تلویزیون رسمی کره شمالی با همان مجری معروف خود هیچ نوع پوشش خبری از دیدار ها و مذاکرات نرفته است.
بنا به گزارش خبرگزاری رویترز، این روزنامه رسمی متعلق به حزب حاکم کارگر در کره تنها در صفحه نخست خود ۱۴ عکس از این بازدید منتشر کرد که بیش از نیمی از حجم صفحه اول را در شماره امروز (سه‌شنبه) این روزنامه به خود اختصاص داد.
در این تصاویر کیم جونگ اون به همراه مقام‌ها از مکان‌های دیدنی سنگاپور از جمله یک باغ گیاهان استوایی و همچنین یک استخر شنا در ساحل دریا مشغول بازدید بود.
خبرگزاری ایسنا گزارش داد: سرعت روزنامه رودونگ سینمون و دیگر رسانه‌های دولتی کره شمالی در پوشش خبری این تور بازدید خیلی غیرمعمول بود؛ چراکه در این کشور اغلب رسانه‌ها رخدادهای خبری را در بهترین حالت یک روز بعد از اتفاق افتادن گزارش می‌دهند.
همچنین لحن شوخ طبعانه‌ای که این رسانه‌ها در گزارش خود به کار بردند برخلاف لحن جدی و رسمی آن است که معمولا برای گزارش یک سفر رسمی به کار می‌رود.
این پوشش خبری بازتاب نوعی اطمینان جدید در میان مقام‌های کره شمالی است مبنی بر اینکه این کشور منزوی این بار واقعا در عرصه جهانی پذیرفته شده است.
این طولانی‌ترین مسافتی است که رهبر کره شمالی از زمانی که به قدرت رسیده تاکنون سفر کرده و پیش از این هرگز دیداری بین رهبر کره شمالی و رئیس‌جمهور آمریکا اتفاق نیفتاده است.
رسانه‌های رسمی کره شمالی تیمی بزرگ از خبرنگاران و عکاسان و فیلمبرداران را برای این سفر کیم جونگ اون به سنگاپور اعزام کردند و آنها به مکان‌های مختلفی که دسترسی به آنها برای دیگر رسانه‌های جهان ممنوع بوده دسترسی داشته‌اند.
به عنوان مثال، رسانه‌های کره شمالی پیش از این سفر مهم کیم جونگ اون به چین را بعد از آنکه رهبر کره شمالی به پیونگ یانگ بازگشت، پوشش خبری دادند.
در مورد دیدار مهم رهبر کره شمالی با رئیس‌جمهور کره جنوبی نیز که در تاریخ ۲۷ آوریل صورت گرفت، این رسانه‌ها اوایل روز بعد از این دیدار آن را پوشش دادند.
در این تصاویر علاوه بر عکس‌های بازدید کیم جونگ اون یکسری تصاویر جداگانه از منظره چند مکان دیدنی سنگاپور از جمله هتل مارینا بی سندز و همچنین منظره سنگاپور از بالای این هتل به چشم می‌خورد.
خبرگزاری رسمی کره شمالی گزارش کرد که رهبر کره شمالی درباره این تور بازدید خود اظهارنظر کرده و گفته است: سنگاپور یک کشور تمیز و زیبا است و هر ساختمانی در آن با سبکی خاص بنا شده و سنگاپور از نظر او به همان شکلی که او تعریفش را در گذشته شنیده بود، است.
او همچنین گفت که قصد دارد خیلی چیزها را با استفاده از دانش و تجربه خوب سنگاپور در حوزه‌های مختلف در آینده یاد بگیرد.
روزنامه رودونگ سینمون در شماره روز دوشنبه خود نیز کیم جونگ اون را پیش از عزیمت به سنگاپور در پیونگ یانگ نشان داد که مشغول دست دادن با مقام‌های دولتش و دست تکان دادن در ورودی هواپیمای ایر چاینا پیش از برخاست هواپیما بود.
همچنین تلویزیون دولتی کره شمالی نیز ابتدا تصاویری از عزیمت کیم جونگ اون به این سفر و سپس ورود او به سنگاپور و دیدار رهبر کره شمالی با لی هسینگ یونگ، نخست وزیر سنگاپور در کاخ ریاست جمهوری این کشور را پخش کرد.
با این‌حال رسانه‌های کره شمالی همچنان محدودیت‌هایی برای فعالیت‌هایشان دارند و به عنوان مثال یک چنین رخدادهای حساسی را به صورت زنده پخش نمی‌کنند.
با وجود آنکه امروز (سه‌شنبه) همه شبکه‌های خبری بین‌المللی مهم به صورت زنده اولین دست دادن ترامپ و کیم جونگ اون و نخستین اظهاراتشان در دیدارشان را پخش کردند اما تلویزیون دولتی کره شمالی در این لحظات برنامه‌ای پخش نمی‌کرد و تمایلی به کنار گذاشتن چارچوب زمانی همیشگی خود که پنج ساعت بعد از این دیدار طبق آن برنامه‌هایش را آغاز می‌کند، نشان نداد.
بازی مدعیان قدرت در سنگاپور
اما خبرگزاری ایرنا در گزارشی مفصل در سرمقاله امروز خود درباره این دیدار به ارتباط برجام و مذاکره ترامپ و اون پرداخته است عنوان کرده است: با وجودی که دیدار صورت گرفته اما در مورد نتیجه نشست «دونالد ترامپ» و «کیم جونگ اون» آینده تحولات میان دو کشور و شرایط شبه جزیره کره تردیدهای فراوانی وجود دارد.
رئیس جمهوری ایالات متحده پیش از ترک کانادا به سمت سنگاپور، این ملاقات را فرصتی برای کره شمالی تفسیر کرد و دیدار با رهبر این کشور را ماموریتی برای صلح نامید که پیامد آن کمک به تقویت ثبات و امنیت در سراسر جهان است. ترامپ اظهار داشت اطمینان پیدا کرده است پیونگ یانگ تلاش دارد تا گام مثبتی را برای مردم این کشور بردارد.
ترامپ هدف اصلی دیدار را غیراتمی ساختن کامل و بدون بازگشت پیونگ یانگ و تعیین مقرراتی برای نظارت بر فعالیت های هسته ای پیونگ یانگ عنوان کرد. این درحالی است که مقام های کره شمالی بر تغییر تدریجی شرایط و تضمین بقا و ثبات حکومت خود تاکید می کنند.
خبرگزاری روسی اسپوتنیک، تمرکز اصلی دیدار رهبران آمریکا و کره شمالی را راه اندازی دوره جدیدی از روابط میان دو کشور و بررسی خلع سلاح هسته ای در شبه جزیره کره عنوان کرد.
تفاوت های خاورمیانه و شبه جزیره کره
برخی رسانه ها و تحلیلگران د رغرب به ارزیابی و مقایسه نوع تعامل آمریکا با ایران و کره شمالی می پردازند و از تاثیرگذاری این دو موضوع بر یکدیگر سخن می گویند. این در حالی است که «مایک پومپئو» وزیر امور خارجه ایالات متحده اظهار کرد: واقعیت این است که رهبران دو کشور با جدیت بر سر میز مذاکره می نشینند. الگوی دیپلماتیکی که در گفت وگوها به کار گرفته خواهد شد با همه تلاش های گذشته متفاوت خواهد بود.
تارنمای شبکه خبری بلومبرگ آورده است نوع رویکرد تند ترامپ به کره شمالی ارتباطی با موضوع ایران ندارد زیرا به اعتقاد تحلیلگران، جغرافیا و تاریخ این دو موضوع کاملا متفاوت است؛ ضمن اینکه تنش در شرق آسیا به اندازه منطقه خاورمیانه شدید و عمیق نیست و حالت انفجاری ندارد.
نگاهی به گذشته نشان می دهد پیش از این 4 بار و در سال های 1994، 2005، 2007 و 2012 توافق های گوناگون هسته ای میان غربی ها به ویژه آمریکا و کره شمالی منعقد شده است، اما به اعتقاد تحلیلگران ترامپ در سنگاپور به شدت تحت فشار خواهد بود زیرا به دنبال اثبات خواسته، اراده و درستی منطق خود است.
رئیس جمهوی ایالات متحده به دنبال آن خواهد بود تا توافقی را به امضا برساند که بسیار سخت گیرانه تر از توافق هسته ای باراک اوباما با ایران باشد.
دست یافتن به تعریفی مشترک از غیرهسته ای شدن شبه جزیره کره از بزرگترین چالش ها در مذاکرات دو طرف است زیرا نوع ادبیات در توافق باید منجر به عملی شدن خواسته آمریکا در زمینه نابودی زرادخانه هسته ای پیونگ یانگ شود.
روزنامه لس آنجلس تایمز اعتقاد دارد فرایند نابودی تسلیحات علاوه بر اینکه زمانبر خواهد بود نیازمند هزاران بازرس و کارشناس است. از آنجا که کره شمالی برخلاف ایران، کشوری بسته و منزوی است فعالیت ناظران بین المللی و کارشناسان سخت است و شاید حتی تا یک دهه به طول بیانجامد.
بلومبرگ در زمینه مقایسه خاورمیانه و شبه جزیره کره آورده است:دورنمای هر نوع خط مشی هسته ای در این مناطق متفاوت است. همسایگان کره شمالی توانستند با فعالیت های هسته ای پیونگ یانگ کنار بیایند اما خاورمیانه مملو از کشورهایی ورشکسته با تاریخچه و مرزهایی لرزان است.
مارک فیتزپاتریک از مقامات پیشین در دفتر خلع سلاح وزارت امور خارجه آمریکا اعتقاد دارد «مهمترین اختلاف دو منطقه، مخالفت های اسرائیل بابرنامه های هسته ای ایران در منطقه خاورمیانه است».
بنابر تحلیل رسانه ها یکی از مهمترین انتقادات ترامپ در کنار گذاشتن برجام این بود که چرا توافق هسته ای با ایران مانند یک معاهده رسمی از سوی کنگره آمریکا تصویب نشد. به نظر می رسد در صورتی که ایالات متحده بتواند به توافقی با کره شمالی دست پیدا کند، بند موافقت کنگره هم در آن گنجانده می شود.
ترامپ و برجام
به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران ترامپ راهی جز قبول کره شمالی به عنوان یک کشور هسته ای ندارد. کاخ سفید نمی تواند اون را برای کنار گذاشتن ظرفیت های هسته ای خود تحت فشار قرار دهد. در این شرایط حتی اگر دو طرف برای توقف فعالیت های هسته ای و موشکی پیونگ یانگ توافق کنند، اجرای این خواسته حدود دو سال طول خواهد کشید.
از نظر آمریکا مخاطره آمیز ترین خواسته پیونگ یانگ، خروج نیروهای نظامی آمریکا از شبه جزیره کره است. بنابر دیدگاه کارشناسان این اتفاق تا زمانی که خلع سلاح کامل کره شمالی عملی نشود، قابل دستیابی نیست. با این وجود کاخ سفید اجرای این خواسته پیونگ یانگ را از اساس رد می کند.
روزنامه لس آنجلس تایمز در تحلیل این شرایط اعتقاد دارد آمریکا باید به توافقی با کره شمالی دست پیدا کند که از برجام بهتر باشد. دلیل آن است که ترامپ علیه یک توافق مهم و جهانی (برجام) موضع گیری و ایالات متحده را از آن خارج کرد.
به نوشته این گزارش، دیپلمات ها و تحلیلگران غربی انتظار دارند با توجه به همه این تحولات، هر توافقی که میان ترامپ و کیم نهایی می شود باید ریزبینی و محدودیت هایی بیشتر از برجام را برای کره شمالی داشته باشد.
اما برخی مقام ها و کارشناسان تاکید می کنند سنگین کردن توافق و افزایش فشار بر پیونگ یانگ می تواند یک اشتباه استراتژیک برای کاخ سفید باشد و به جای آن باید بر غیرهسته ای سازی کره شمالی تمرکز داشت.
تارنمای نشریه پلتیکو در مقایسه چالش هسته ای آمریکا با ایران و کره شمالی عنوان داشت با اینکه رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا دشمنی با توافق هسته ای ایران را نشان داد و از آن خارج شد اما مقامات پیشین آمریکا اعتقاد دارند اگر ترامپ و گروه همراهان وی بتواند توافقی مشابه برجام را با کیم جونگ اونگ امضا کند بسیار خوش شانس و موفق بوده است.
علت آن است که در یک دهه گذشته، کره شمالی با آزمایش اتمی و توسعه توانایی موشک های بالستیک سال ها قبل از مرحله گریز هسته ای عبور کرده است.
«کریستوفر هیل» فرستاده پیشین آمریکا در مذاکره با کره شمالی بر این باور است که پیونگ یانگ برخلاف تهران تسلیحات هسته ای و موشکی را در اختیار دارد که آن ها را به سوی واشنگتن نشانه رفته است. به اعتقاد وی این اقدامات کره شمالی با هدف بیرون کردن آمریکا از شبه جزیره کره انجام شد.
انتهای پیام/
